ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΡΥΜΟΣ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ
Η θλιβερή διαπίστωση για την καταστροφική επιβάρυνση του φυσικού περιβάλλοντος με υπαιτιότητα του ίδιου του ανθρώπου, είχε σαν αποτέλεσμα την λήψη προστατευτικών μέτρων σε ορισμένες περιοχές των οποίων το φυσικό περιβάλλον αποτελείται από σπάνια αυτοφυή χλωρίδα και άγρια πανίδα.
Με σκοπό τη διάσωση, βελτίωση και αύξηση της χλωρίδας και άγριας πανίδας, διατήρηση των γεωμορφολογικών σχηματισμών με ταυτόχρονη ανάπτυξη του τουρισμού, προστασία των φυσικών καλλονών και διενέργεια επιστημονικών ερευνών,το 1937 εκδίδεται ο νόμος Α.Ν. 856/1937 ο οποίος προέβλεπε την δημιουργία πέντε Εθνικών Δρυμών στον Ελλαδικό χώρο. Σύμφωνα με αυτό το νόμο, οι επιλεγμένες περιοχές τελούν υπό προστασία, με σκοπό τη διάσωση, βελτίωση και αύξηση της χλωρίδας και άγριας πανίδας, διατήρηση των γεωμορφολογικών σχηματισμών με ταυτόχρονη ανάπτυξη του τουρισμού, προστασία των φυσικών καλλονών και διενέργεια επιστημονικών ερευνών.
Έτσι το 1938 με το από 25-7-1938 Β.Δ. (ΦΕΚ Α΄αριθ.286) ιδρύεται ο Εθνικός Δρυμός Παρνασσού, με έκταση 36.295,7 στρέμματα. Στην έκταση αυτή περιλαμβάνονται οι ογκώδεις όσο και επιβλητικές ορεινές εξάρσεις Αστραπόκομα, Καλανόραχη, Μαυροκαλή, Παλιοβούνα, Πυργάκι, Αρνόβρυση, και Άνω Ψηλό. Το δυτικό τμήμα του Δρυμού εμπίπτει στο νομό Φωκίδας, ενώ το ανατολικό και μεγαλύτερο τμήμα στο νομό Βοιωτίας.( Μεταξύ Αράχωβας, Δελφών και Επτάλοφου).(βλ. χάρτη).
Η ασβεστολιθική δομή του βουνού, παρουσιάζει εντυπωσιακές καταβόθρες σπήλαια και βραχώδεις κορυφές, στο χώρο του Δρυμού και στη γύρω περιοχή, Επτάστομο, Κωρύκειο Άντρο. Οι πολυάριθμες κορυφές όπως : Λιάκουρα 2.457μ, Γεραντόβραχος 2.431 μ, Αρνόβρυση 2.257 μ, Πυργάκια 1.931 μ, Παληοβούνα 1.644 μ, Τσάρκος 2.409 μ, Μπαϊτανόραχη 2.104 μ, Κούκος 2119μ, Μαύρα Λιθάρια 2.316μ, κ.α., οι κλειστές κοιλάδες (Λιβάδι) ή ανοικτές κοιλάδες με δασωμένα πρανή, αλλά και απόκρημνα βράχια και βαθιά φαράγγια (Ρέμα Κεραμιδίου, Ξεριά, Μυλόρρεμα, Αγοριανίτη, Αρκουδόρεμα, Λιποκεσόρεμα, κ.α.) σε συνδυασμό με την κυριαρχία των σκληρών ασβεστολιθικών πετρωμάτων και των ισχυρών, πολλές φορές, κλίσεων, προσδίδουν στο τοπίο έντονο ορεινό χαρακτήρα, εξαιρετικής ομορφιάς και επιβλητικής αγριότητας.(βλ. χάρτη).
Στον άμεσο περίγυρο του Δρυμού υπάρχουν αξιόλογοι αρχαιολογικοί χώροι όπως το Κωρύκειο Άντρο
Γενικά για την Χλωρίδα και Πανίδα.
Στη
δασική βλάστηση κυριαρχεί η Κεφαλληνιακή
ελάτη (
Στα ελατοδάση συναντά κανείς πολλά είδη αγριοκορομηλιάς
, κραταίγου και αρκεύθου , μεμονωμένα ή σε μικρές ομάδες, ενώ στη Β.Α πλευρά του βουνού υπάρχουν συστάδες από μαύρη πεύκη..
Η πανίδα αποτελείται από ζώα
κοινά στον Ελληνικό χώρο, όπως η αλεπού
Δασόβια είδη κυριαρχούν στην πτηνοπαγίδα του Δρυμού όπως πέρδικες , δρυοκολάπτες ,μαυροτσικλιτάρες, χιονότσιχλες, χιονοψάλτες, ερπετά όπως : η μεσογειακή χελώνα, η αγριόσαυρα, η οχιά, και αμφίβια όπως ο βάτραχος. Όμως έξω από τα πυκνά δάση οι γύπες , αετοί και μικρότερα αρπακτικά διατηρούνται ακόμη δυστυχώς σε μικρούς αριθμούς, που περιλαμβάνουν: Όρνια , μπούφους , γυπαετούς (1989, 35 ζεύγη σε όλη την Ελλάδα), χρυσαετούς και περιστασιακά σπιζαετούς και γεράκια (1983, 150 ζευγάρια σε όλη την Ελλάδα). Τα περισσότερα από αυτά είναι είδη υπό προστασία.
Ειδικά για την Χλωρίδα και Πανίδα.
Χλωρίδα
Ο Εθνικός Δρυμός Παρνασσού χαρακτηρίζεται από μεγάλο χλωριδικό πλούτο και από φυτικά είδη ιδιαίτερης επιστημονικής σημασίας - σπουδαιότητας και έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών βοτανικών επιστημόνων (Heldreichi, Halascy, Guicciardi, Gustavsson, Regel, Orphanides, Quezel, Contadriopoulos, κ.α.) αλλά και ερασιτεχνών από πολύ παλιά.
Η χλωρίδα της περιοχής αποτελείται από 619 είδη και 153 υποείδη στα οποία περιλαμβάνονται και 10 ποικιλίες. Τα περισσότερα είδη του χλωριδικού καταλόγου ανήκουν στην κατηγορία των αρωματικών, φαρμακευτικών και δηλητηριωδών ειδών, πολλά δε από αυτά έχουν πολύτιμες φαρμακευτικές ιδιότητες.
Η γεωγραφική θέση της περιοχής, η πολύμορφη ορογραφία, η γεωλογική σύσταση του υπεδάφους, το κλιματικό μακρο και μικρο περιβάλλον, γεωιστορικά γεγονότα αλλά και διάφορες ανθρωπογενείς επιδράσεις συνέβαλαν στη διαμόρφωση του χλωριδικού χαρακτήρα της περιοχής.
Η βλάστηση στον Παρνασσό είναι κληρονομιά εκείνης που κατά τον Όμηρο ήταν τόσο πυκνή ώστε ούτε ο ήλιος ούτε η βροχή μπορούσε να τη διαπεράσει. Σύμφωνα με ειδικές μελέτες τη σημερινή βλάστηση μπορούμε να τη διακρίνουμε σε :
-Χαμηλή βλάστηση πάνω από τα δασοόρια που αρχίζει η Abies cephalonica, μέχρι την κορυφή του Παρνασσού και συγκροτείται από θαμνώδη, φρυγανώδη και ποώδη είδη.
-Η Δενδρώδης βλάστηση η οποία περιλαμβάνει τα δάση της κεφαλληνιακής ελάτης, της μαύρης πεύκης και των φυλλοβόλων δρυών. Τα κατώτερα όρια αυτής αρχίζουν από τα 600μ. περίπου ενώ τα ανώτερα όριά της φθάνουν μέχρι και 1800 μ. Εδώ αξίζει να αναφερθεί η παρουσία της Paeonia parnassica, η οποία εντοπίσθηκε στα κράσπεδα του δάσους κυρίως και στα διάκενα της ελάτης.
-Η Θαμνώδης βλάστηση η οποία περιλαμβάνει τους φυτικούς σχηματισμούς κυρίως κάτω από την προηγούμενη μονάδα και μέχρι τους πρόποδες του Παρνασσού.
Πανίδα
Η κατανομή των κυριότερων ειδών θηλαστικών, πουλιών και ερπετών - αμφιβίων, της περιοχής γίνεται περιγραφικά και με την παράθεση αναλυτικών πινάκων που αναφέρονται στην αριθμητική κατανομή κατά βιότοπο, στην αναπαραγωγή (φώλιασμα) και στη χρονική παρουσία των ειδών πουλιών, στο καθεστώς προστασίας των διαφόρων ειδών και στο χαρακτηρισμό τους ανάλογα με το βαθμό απειλής (κινδύνου).
Πίνακες των ειδών που απαντώνται στην περιοχή *
Η εικόνα της κατανομής των ειδών της πανίδας συμπληρώνεται με τους παρακάτω πίνακες :
- Κατανομή ειδών ανά βιότοπο και αναπαραγωγή πουλιών.
- Χρονική παρουσία πουλιών, προστατευόμενα και απειλούμενα είδη.
*ΠΗΓΗ : ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ
ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΔΑΣΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
